Ze was eraan toe… Hoe gaat het? Ik weet hoe je je voelt. Hoe oud was hij? Je moet toch door… Dooddoeners. Het zijn er slechts een paar uit het ‘Kwartet van dooddoeners bij rouw en verlies’. Dit kwartetspel bevat vragen en opmerkingen die vanuit de beste intentie uitgesproken worden. Dooddoeners die pijn doen of afstand creëren. Jammer genoeg een spel waarin iemand in rouw veel kwartetten kan verzamelen.
Elk spel heeft spelregels. Ook het ‘Kwartet van dooddoeners bij rouw en verlies’ heeft er een paar. Je moet het met minimaal twee personen spelen, maar meer mag uiteraard. In dit spel staat de vraagsteller centraal, hij/zij presenteert een eigen mening of gedachte als ‘de waarheid’ en hij/zij tracht de pijn van een ander te vermijden. Het spel moet immers wel leuk blijven. De verliezer is de persoon die de meeste kwartetten verzamelt.
Het kwartetspel bestaat vanzelfsprekend uit een serie kwartetten, waarbij elk kwartet vier kaarten bevat. Bij het kwartet Oordelen moet je denken aan ‘Het was het beste voor hem/haar’ en ‘hij/zij was er klaar voor’. Bij het kwartet Ongevraagd advies moet je denken aan ‘je moet er niet in blijven hangen’ en ‘misschien moet je eens professionele hulp gaan zoeken’. Bij het kwartet Vragen met een lastig antwoord moet je denken aan ‘hoe gaat het met je?’ en ‘ben je er al overheen?’. Bij het kwartet Wegen moet je denken aan ‘hij/zij was oud genoeg’ en ‘je hebt toch al twee kinderen?!’. Bij het kwartet Autonomie-verlagende suggesties moet je denken aan ‘Moet je niet eens aan het werk gaan’ en ‘Moet je niet eens wat vaker bij anderen op bezoek gaan’. Het kwartet Stilzwijgen bevat vier lege kaarten. Het blijft stil. Niemand vraagt ernaar.
Dit kwartetspel wil je niet winnen!
Ik pleit ervoor om niet alleen de titel en spelregels, maar ook de categorieën van het kwartetspel aan te passen. Ik ga voor ‘Het kwartet voor een goed rouwproces’ waarbij ten minste twee personen het spel samen aangaan, maar waarbij de rouwende centraal staat. En bij de kwartetten denk ik aan minder en andere categorieën. Bij het kwartet Kennis en begrip moet je denken aan ‘het verdriet gaat nooit helemaal over’ en ‘rouwarbeid is vermoeiend’. Bij het kwartet Vraag en toon empathie moet je denken aan ‘hoe ben je vandaag doorgekomen?’ en ‘hoe was het om je eerste verjaardag zonder hem te vieren?’. Bij het kwartet Zie en ondersteun moet je denken aan ‘helpt het als ik boodschappen voor je doe?’ en ‘zal ik elke dinsdag voor je koken?’. Het kwartet Luisteren telt vier kaarten, ‘luister’, ‘luister’, ‘luister’ en ‘luister’.
Dit kwartetspel wil je graag winnen… tenminste als je er wilt zijn voor iemand in rouw!